Cobra Color
Ostatnia aktualizacja 2025-06-21
W styczniu 2025 roku wpadł mi w ręce lutowy numer audio wideo ze ‘84 roku a z nim artykuł o Cobra. Po tylu latach przypomniałam sobie ten projekt o którego realizacji marzyłem jeszcze jako nastolatek. Niestety w tym wieku zarówno wiedza jest niewystarczająca do podjęcia się tematu jak i finanse. To były czasy kiedy niektórzy z kolegów z podwórka mieli komputery takie jak ZX Spectrum a nieliczni Commodore 64. Już wtedy będąc zafascynowany elektroniką miałem olbrzymią ochotę zbudować coś samodzielnie sądząc że koszt budowy komputera będzie znacznie niższy niż zakupu urządzenia komercyjnego. Tak się jednak nie stało i temat odszedł do lamusa a życie potoczyło się dalej.
Po lekturze artykułu szybko zacząłem przeszukiwać internet żeby sprawdzić co dzieje się z Cobrą. Ku mojemu zaskoczeniu okazało się że na elektrodzie prowadzony jest wątek dyskusyjny na temat tego komputera i to od dobrych 12 lat. Link do dyskusji podaję poniżej.
Link do wątku o Komputerze Cobra-1 na forum dyskusyjnym elektroda.pl
https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic2564143.html
Z zaciekawieniem zacząłem czytać posty i tak minął mi cały wieczór a przeleciałem dopiero kilka stron z ponad sześćdziesięciu w temacie. W wątku opisano kilka iteracji oryginalnej płyty Cobry opublikowanej w czasopiśmie. Byłem zdumiony ilością pracy jaka została włożona w ewolucje tego komputera w ciągu tych ostatnich lat. Oprócz usprawnionej wersji z obrazem czarno białym powstały wersje z obrazem kolorowym oraz z generatorem dźwięku AY a także kilkoma peryferiami. Po zapoznaniu się z całością wątku co zajęło mi około tygodnia miałem jako takie pojęcie o tym co zostało zrobione i gdzie można znaleźć dokumentację do wykonania płytki a tym samym złożenia kobry. Niestety jak to w praktyce bywa na grupach dyskusyjnych skompletowanie właściwej wersji dokumentów nie okazało się już takie proste. Na szczęście kilku użytkowników z forum pomogło przesianiu dokumentacji i wybraniu wersji która wydawała się idealna do wykonania. Wersję tą okazała się Cobra Color dual ram 2023 nad którą w głównej mierze pracował użytkownik zdzis_ek. Jestem pełen podziwu ilości pracy włożonej w aktualizacje schematów ideowych komputera które wykonane zostały prawdopodobnie bez użycia typowego E-CAD ale za pomocą programu typu Paint.
Rys. Schemat części procesorowej (autor: z_dzisiek)
Pracujący zawodowo jako konstruktor elektroniki korzystający z dedykowanych so do projektowania urządzeń elektronicznych postanowiłem zweryfikować opracowaną przez kolegów z forum dokumentację w szczególności sprawdzić zgodność z tematów z projektem płytki drukowanej taka by uniknąć późniejszych kłopotów przy uruchamianiu a także uwzględnić większość proponowanych w wątku elektrody poprawek.
Postanowiłem więc przenieść wszystkie schematy z plików JPG do Altium. Praca okazało się niezwykle mozolna ale po około dwu tygodniach schemat był gotowy. Przeniesienie płytki drukowanej z KiCad było nieco łatwiejsze i mniej czasochłonne. Kolejne kilka dni zajęła mi synchronizacja schematu z płytką taka by uzyskać zero rozbieżności pomiędzy jednymi i drugimi.
Rys. Widok płyty głównej z gory bez soldermaski z zaznaczonymi złączami komputera.
W następnej kolejności zająłem się płytką klawiatury którą postanowiłem zmodyfikować wersję publikowanej na forum elektrody dodając dodatkowe wyświetlacz alfanumeryczny w stylu retro na mikro diodach LED produkowany przez firmę Broadcom. Idea użycia wyświetlacza była taka aby był adresowany z poziomu oprogramowania pozwalając użytkownikowi na wyswietlenie dowolnego tekstu. W zamyśle chciałem wyposażyć kobrę tak zwany awaryjny interfejs w razie gdyby padł główny wyświetlacz a wtedy komunikat lub kod błędu mógłby być wyświetlony na tym małym wyświetlaczu LED. Modyfikacja taka wymaga oczywiście przerobienia bootloadera i monitora ale to nie stanowi większego problemu.
Rys. Wyświetlacz mikro-LED firmy Broadcom
Niewielkim zmianom uległ tez układ klawiszy w porównaniu do oryginalnego projektu z elektroda.pl. Zdecydowałem się dodać kilka brakujących klawiszy. Schemat matrycy pokazuje rysunek ponizej.
Rys. Matryca klawiatury
Pozostawiłem zaprojektowany przez forumowicza sajmosia trzypozycyjny 7-segmentowy wyświetlacze do wskazania aktualnie używanego generatora znaków. Usunięty natomiast zostały linijki diodowe zastosowane w pierwotnej wersji płyty Dual Ram Color. Zmieniłem także typ złącza do kart rozszerzeń gdyż proponowany model jest trudno dostępny. Nowe złącze ma 2 dodatkowe piny więcej co nie przeszkodzi w użyciu oryginalnych kartridży zaprojektowanych do złącza w wersji z elektrody. Trzeba będzie tylko uważać żeby przy wkładaniu trzymać kartridż przy prawym brzegu złącza(dodatkowe piny są po lewej stronie).
Rys. Wygląd modelu klawiatury
Jako przełączników klawiatury użyłem niezawodnych Cherry switch w wersji bez-klikowej ale z bardzo przyjemnym dociskiem. Drobnym mankamentem pierwotnej konstrukcji jest użycie 2 lub 3 przełączników pod większe klawisze. Zwiększa to bowiem niezbędną siłę nacisku odpowiednio dwu lub trzykrotnie co nie jest powszechnie stosowanym rozwiązaniem. Niestety alternatywą byłoby użycie w przypadku klawisza spacji dodatkowych elementów mechanicznych których zdobycie jest dość trudne. Dlatego takie rozwiązanie w przypadku konstrukcji domowej jest wystarczające jednocześnie pozostaje w zasięgu amatora. W roli przeliczników bistabilnych użyłem dostępnych mikroswitczy APEM. Tu podobnie jak w pierwowzorze niezbędna będzie modyfikacja trzpieni mocujących klawisz.
Rys. Cherry switch (po lewej) oraz bistabilny APEM (po prawej)
[Strona w redagowaniu]
Ciąg dalszy nastąpi. Zapraszam ponownie.